Gerard van Horne heeft zijn Honorine weer terug

Een mooie aanvulling op de vorige post waarin o.a. nooit eerder gepubliceerde van Honorine van Wittem zijn opgenomen.

Dit artikel is overgenomen uit het Brabants Dagblad:

Honorine van Wittem van Beersel (1580-1643) wordt binnenkort herenigd met haar echtgenoot: Gerard van Horne, Baron van Boxtel, Liempde en Esch. Het schilderij met daarop de Barones van Boxtel afgebeeld, is deze week aangekocht door het Noord-Brabants Museum in Den Bosch.



Het rechter paneel met zijn echtgenote Honorine van Wittem gevonden in Keulen…

Het schilderij werd aangeschaft voor 5200 euro op een kunstveiling bij veilinghuis Lempertz in Keulen. 5200 euro mag dan in de kunstwereld een ‘koopje’ zijn, voor directeur Charles de Mooij van het Noord-Brabants Museum heeft het heel veel waarde. ,,Portretten van Brabantse edellieden zijn heel dun gezaaid. En dit echtpaar was heel belangrijk voor deze regio.” De Mooij verwacht dat de kosten voor de restauratie een stuk hoger zullen uitvallen dan het aankoopbedrag. ,,We hopen dat het schilderij over enkele weken in het museum te zien is.”

Gerard van Horne, Baron van Boxtel. Gerestaureerd portret in het Noord-Brabants Museum

Honorine van Wittem van Beersel was een voorname Brabantse edelvrouw. De Barones van Boxtel was de zuster van de markies van Bergen op Zoom en werd door een tweede huwelijk gravin van Megen. Het schilderij met haar portret is het rechter luik van een drieluik van een anonieme meester. Het linker luik met daarop de Baron van Boxtel werd vier jaar terug al aangekocht door het museum in Den Bosch. Dit schilderij hangt in de museumzaal Het Verhaal van Brabant, de presentatie over de Brabantse geschiedenis. Hier komt ook het schilderij met de Barones van Boxtel, dat 1.49 meter hoog is en 63 centimeter breed.

Het middenstuk van het drieluik is zoek. ,,Het is niet bekend wat hierop staat en het is een groot raadsel waar dit schilderij is. Misschien bestaat het niet eens meer.” De Mooij vermoedt dat de kans het grootst is dat het ontbrekende gedeelte in Keulen of omgeving is. ,,Het lijkt mij geen toeval dat we zowel het rechter paneel als het linker luik in Keulen kochten. Bij twee aparte veilinghuizen in dezelfde stad.”

Charles de Mooij werd door een collega uit Limburg getipt over het schilderij. Hij bood telefonisch op het schilderij. De achterzijde van het luik met de Barones van Boxtel toont de roeping van Petrus door Christus.

Familiedrama

Gerard van Horne (1560-1612) kiest tijdens de Tachtigjarige Oorlog de kant van de katholieken (Filips II), terwijl zijn vader Johan (Jan II) de kant van Willem van Oranje (staatsen) kiest. Het drijft hen uit elkaar. Om zich te beschermen, laat Gerard kasteel Stapelen in Boxtel in 1580 versterken. De grachten rond het kasteel laat hij schoon maken, verbreden en uitdiepen. Bovendien worden bomen rond het kasteel gerooid en de muren van Stapelen opgemetseld en verhoogd.

Kasteel Stapelen te Boxtel

Later gaat Gerard elders wonen in het Huis van Yssche in Overijse vlakbij Brussel. In 1595 trouwt hij met de jonge Honorine van Wittem van Beersel. Tijdens haar leven is Honorine nauwelijks in Boxtel. In het Bossche Zwanenbroedershuis staat nog een tinnen beker van Gerard van Horne uit 1588. De baron was lid van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Zijn naam en wapen staan in het wapenboek van de broederschap.