Lestrem (Nederlands: De Stroom) is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Hauts-de-France) en telt 3789 inwoners (1999). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Béthune en ligt aan de stroom de Lawe.
Geografie
De oppervlakte van Lestrem bedraagt 21,2 km², de bevolkingsdichtheid is 178,7 inwoners per km².
De onderstaande kaart toont de ligging van Lestrem met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.
LESTREM
Cartouche: “Lestrem la Fosses en onderaan de pagina, op de zwarte rand (hier niet weergegeven): “La maison Monsieur du Maretz 1, Le Pont Ricque 2. – Panoramische compositie van uitzicht vanuit het noordoosten.
Het grondgebied van Lestrem strekt zich uit over meer dan 2000 hectare en de kunstenaar kon slechts een klein deel weergeven. Hij koos Le Bourg en een ander gehucht, maar in tegenstelling tot wat de inscriptie op de cartouche aankondigt, lijkt hij La Fosse niet te hebben gekozen. Voor het gemak wijzigde hij de relatieve posities (wat zich aan de linkerkant van de afbeelding bevindt, bevindt zich niet aan dezelfde oever aan de aan de rechterkant); om zijn miniatuur te versieren koppelde hij het hoofdgroen en de huizen aan elkaar wat niet overeenkomt met de werkelijkheid dan wat door een versiering wordt doorboord.
In het midden stroomt de Lawe van links naar rechts. Richting Pont Riqueul (de Pont Ricque of Ricque volgens de – richting La Gorgue, dan bruikbaar voor zowel voetgangers als auto’s het wordt overspannen door een voetgangersbrug waarvan we de voetgangersbrug zien, het vervoert boten die het vervoer mogelijk maken en, voorbij dat is het netwerk van Vlaamse binnenwateren.
Voor de loopbrug, aan het einde van een plein, de parochiekerk. Stenen gebouw, mede groen met leisteen. Van rechts naar links: schip van drie traveeën, deur aan de zichtbare zijde, gangpad (kapel) aan de zijkant van het schip, naar het westelijke uiteinde toe; vierkante toren met hoeksteun, vloer van de klokken verlicht door een lamellenraam, loopbrug, stenen torenspits met haken; koor van minstens twee traveeën, driezijdige apsis. De schilder heeft niet getrouw weergegeven wat hij zelf (of zijn tekenaar) had gezien: de toren is in ieder geval niet goed geplaatst sinds hij op de westelijke gevel stond, we zien de rolgebouwen naast het schip niet (hebben we hier niet getransponeerd een arm van het transept die stond op de plek waar de klokkentoren stond?). Rechts van de kerk, het kasteel van Lestrem waarvan de plattegrond er slecht uitziet: het hoofdgebouw wordt voor de waarnemer begrensd door twee cilindrische torens met daarop een peperpot (die de prins van Hornes in 1730 had laten oprichten?).
Links van het uitzicht, het kasteel van Marest (tegenwoordig de Grand Marais) dat destijds toebehoorde aan de Jonglets. We zien een ronde bakstenen toren op de begane grond, doorboord door een deur, verlicht op de laatste twee niveaus, met daarboven een overdekte weg met kantelen. de kleur van het nummer 1 dat we aan de linkerkant van de toren zien staan).
Het droomlandschap dat de kunstenaar ons voor ogen stelde, kwam niet overeen met het echte beeld. Wat Adriaen de Montigny zag, werd bijna altijd getransformeerd. Sinds 1844 vervangt de brug de loopbrug en de weg die er doorheen loopt maakt het mogelijk om Bourg rechtstreeks met Binnen-Vlaanderen te verbinden. Van de twee kastelen bleven er enkele overblijfselen over van voor de Grote Oorlog. De kerk, die in 1918 zwaar beschadigd raakte en sindsdien is herbouwd en hersteld, bevat nog steeds interessant bewijsmateriaal van een eeuw eerder in miniatuur.
Le château de la Giclais
Le château de la Giclais (ou du Riez)
In de 12e eeuw was de heerlijkheid van Lestrem in het bezit van L’advoue de Béthune (Harbaville). Daarna ging het over in de familie Trazegnies. In 1680 behoorde het toe aan de Prins van Ligne. De Prins van Huizen (Horne), graaf van het Heilige Rijk, Ridder van het Gulden Vlies, werd de bezitter ervan in 1722. Er is weinig overgebleven van het oude kasteel, waarvan de bouw zou dateren uit de 15e eeuw, misschien zelfs in de 14e eeuw. Slechts twee torens, die de Prins van Hornes in 1730 had opgericht (1); fundamenten van oude muren, prachtige kelders en tot slot een omheining van grote kuilen. Daarna ging het in 1766 over op de regerende prins van Salm, door diens huwelijk met prinses Marie de Hornes. In 1800 kocht Louis Robert Aronia de Fontenelle het. Het was zijn dochter Julie die trouwde met de toekomstige geleerde en burgemeester van Lestrem: Justin Macquart. Een van de dochters van dit huwelijk, juffrouw Félicie, trouwde in 1842 met de heer Albéric Magon de la Giclais, inspecteur van koninklijke bossen. Uit deze verbintenis werden drie kinderen geboren, waaronder Paul Magon de la Giclais, geboren in Fontainebleau, die ging wonen in het kasteel van Lestrem en het restaureerde. Een man van uitzonderlijke smaak, hij zette zich in voor de reconstructie en restauratie van de gebouwen op de oude zandstenen fundamenten, op advies van de heer Vossaert, architect te Oudenaarde. Tegelijkertijd bouwde hij de bijgebouwen (stallen, schuren, enz.) waarvan de stijl, zelfs zuiverder dan die van het kasteel, blijkbaar werd gewaardeerd door mannen van kunst. De heer Paul Magon de la Giclais was burgemeester van Lestrem van 1882 tot aan zijn dood in 1901. Het monument van de heren van Giclais staat in de buurt van de Calvarieberg met al zijn wapenschilden op het kerkhof van Lestrem. Paul Magon de la Giclais was de laatste kastelein van Lestrem. Deze familie blijft bestaan in de buurt van St Malo. Het kasteel werd verwoest tijdens de oorlog van 1914-1918. De laatste overblijfselen verdwenen in 1943-1945. Je ziet nog sporen van de oude grachten. In 1936 zal een monument worden ingehuldigd ter nagedachtenis aan het kasteel en de heer en mevrouw Paul Magon de la Giclais. Madame de la Giclais realiseerde later het idee van haar man door daar een standbeeld van het Heilig Hart op te richten.
Arrière du château, avant 1914
Le château détruit pendant la 1ère Guerre mondiale
La légende des souterrains
Het kasteel verwoest tijdens de 1e Wereldoorlog De legende van de ondergrondse Het is moeilijk te geloven in het bestaan van een tunnel tussen het kasteel van Riez en de Grand Marais, aangezien het noodzakelijk is om de Lawe over te steken, die destijds een belangrijk technisch probleem. Misschien bestond er een tussen de Grand en de Petit Marais? En waarom niet de grote Bouzateux. Voor het kasteel van Riez lijkt er volgens de lestrémois een verbinding te hebben bestaan tussen de boerderij van het kasteel en het kasteel (zie plattegrond hieronder). Sommigen van hen (M. René Leweurs, M. Marcel Morel) zeggen dat ze in hun jeugd “in de kelder van het kasteel speelden”. Waren het de kasteelkelders? Wat de boerderij betreft, er zijn nog steeds “de kerkers” waar een standvastige priester zich tijdens de revolutie had verborgen. Het is een gewelfde kelder, waarschijnlijk zonder trappen. Mogelijk was het verbonden met het kasteel.
Bron: Historisch Woordenboek van 1878 – Kleine geschiedenis van Lestrem I door de vereniging Valorisation du Patrimoine de Lestrem.
Lestrem is lange tijd een leen geweest van de tak Horne-Houtkerke. Onderstaand document beschrijft o.a. de verkoop van het leen.